Funkcjonalność współczesnych skrzyni biegów umożliwia nam wygospodarowanie większej ilości miejsca i przeznaczenie jej przykładowo na rozbudowę kabiny pasażerskiej. Co więcej mechanizmy te posiadają oszczędną i lekką konstrukcję, dzięki czemu samochód osiąga minimalną masę własną.
Dobrze, jeśli kierowca nie musi zbyt często zmieniać biegów. Aby to osiągnąć należy zwrócić uwagę na wybór przełożeń. Jeśli mamy do czynienia z dużą rozpiętością oznacza to, że zakres prędkości obrotowej silnika będzie o wiele lepiej wykorzystany.
Skrzynie Biegów – wymogi dotyczące części
Przede wszystkim powinniśmy być pewni naszej skrzyni biegów aby móc cieszyć się nią przez długie lata. Są to priorytety, jeśli chodzi o jej cechy. Jeśli ten mechanizm ma być niezawodny musi posiadać trwałe koła zębate i odpowiednio dobrane łożyska toczne. Jeśli mamy do czynienia ze sporym obciążeniem, wtedy, wśród części do skrzyni biegów wykorzystuje się łożyska stożkowe. Niższą jakością charakteryzują się łożyska wałeczkowe, natomiast łożyska kulkowe nie są polecane ze względu na ich niską trwałość. Posiadając dobrej jakości skrzynię biegów gwarantujemy sobie setki tysięcy przejechanych bezpiecznie kilometrów, bez konieczności wymiany przekładni.
Dawniej kierowcy mieli nieco większy problem przy zmianie biegów, wszystko przez to, iż stosowano przesuwne koła zębate o prostych zębach w konstrukcji skrzyni biegów. Jeśli więc zamierzaliśmy zmienić bieg działo się to wyłącznie przy prawidłowym wysprzęglaniu, a prędkość obrotowa musiała znajdować się we właściwym przedziale. Skrzynia nie posiadała synchronizatorów, które teraz stanowią obowiązkowy element skrzyń biegów, a koła zębate posiadają zęby skośne. Dzięki tym zmianom możemy przemieszczać większe obciążenia, niwelujemy także hałas, który zwykle towarzyszył pracy oraz podwajamy trwałość skrzyni.
Ważne, aby nasza skrzynia biegów nie generowała zbyt dużego hałasu i tym samym nie przekraczała pewnym norm obowiązujących w naszym kraju. Dzięki temu zapewnimy komfortową jazdę sobie oraz wszystkim ludziom w naszym otoczeniu.
Jak zbudowane są manualne skrzynie biegów ?
Obudowa manualnej skrzyni biegów posiada trzy wałki:
- pośredni – posiada parę kół, która przypisana jest konkretnym biegom,
- sprzęgłowy – na nich znajduje się koło zębate, które dostarcza napęd na koło zębate wałka pośredniego,
- główny – także posiada parę kół, odpowiadającą konkretnym biegom.
W skrzyni znajdują się synchronizatory skrzyni biegów, czyli sprzęgła cierno-zębate, które spajają obrotowo osadzone koła zębate. Kiedy wrzucamy konkretny bieg reszta kół zębatych rozłącza się. Bardziej oszczędnym rozwiązaniem jest użycie nadbiegu. Polega to na tym, iż prędkość obrotowa wałka sprzęgłowego jest mniejsza od prędkości wałka głównego. Przełożenie w takiej sytuacji jest mniejsza niż jeden, przykładowo: i=0,98.
Można także zastosować przełożenie bezpośrednie, tzw. „bieg bezpośredni”, gdzie wałek sprzęgłowy jest ściśle złączony z wałkiem głównym, a ich prędkości obrotowe są identyczne. Przełożenie biegu bezpośredniego to stosunek 1:1.
Oczywiste jest, że bez skrzyni biegów nasz samochód nie byłby w stanie prawidłowo się poruszać. Podstawowym zastosowaniem skrzyni biegów jest osiągnięcie najefektywniejszej, optymalnej mocy silnika. Zazwyczaj prędkość obrotowa silnika dla ZI wynosi od 0 do 7000 obrotów na minutę, natomiast dla ZS jest to do 5000 obrotów na minutę. Możemy zachować najkorzystniejszą prędkość obrotową silnika, osiągniemy to dzięki nieregularnym przełożeniom w skrzyni biegów. Jest to wyznaczone przez chwilowe obciążenie samochodu oraz prędkość ruchu.
